یك باستان شناس یزدی هشدار داد
ایوان مدائن به زودی كاملا فرو می ریزد
یزد عتیقه شناس و پژوهشگر اردکانی نسبت به فاجعه تخریب تمام ایوان مدائن هشدار داد و ضمن گلایه از کوتاهی وزارت میراث فرهنگی، اظهار داشت: موضع وزارت میراث فرهنگی قابل چالش و اعتراض است چونکه بطور قطع بواسطه روابط گسترده بین ایران و عراق می توان در تعاملی سازنده و ارائه پیشنهاد به وزارت عتیقات عراق، زمینه حضور کارشناسان ایرانی در این محدوده تاریخی را فراهم نمود.
«محسن میرجانی» در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، ضمن اشاره به این که در جریان جنگ دوم خلیج فارس و بمباران های ائتلاف آمریکایی در مناطق پیرامونی این کاخ، یکسری گسست ها و شکست های کالبدی در این محوطه به وجود آمده است، اظهار داشت: باتوجه به عظمت طاق و گستردگی دهانه اجرا شده روی آن، این تاثیرات مخرب روز به روز و هفته به هفته سبب تسریع در نابودی کامل این اثر خواهد شد.
وی انتشار خبری در خصوص تخریب این بنای تاریخی را نشانه عمق فاجعه در حال روی دادن دانست و اظهار داشت: این مسئله نشان میدهد که دیگر چیزی از پوشش طاق گهواره ای این اثر باقی نمانده و زمانی نه چندان دور، باقی مانده پوشش این کاخ نیز فرو خواهد ریخت.
وی با اشاره به اینکه از چند سال قبل تعدادی از باستان شناسان به صورت مجامع علمی و دانشگاهی و در قالب فردی و گروهی آمادگی خودرا برای نجات این اثر ایرانی اعلام نموده اند، اظهار داشت: متاسفانه این مساله مورد توجه مقامات وزارتخانه میراث فرهنگی قرار نگرفته و استدلال آنها این است که این اثر در محدوده کشور عراق و جزو میراث فرهنگی این کشور قرار دارد و اگر قرار باشد اتفاق و مجوزی برای این اقدام نجات بخشی صادر شود، باید طرف عراقی پا پیش بگذارد.
میرجانی با گلایه از این مورد، اظهار داشت: این موضع وزارت میراث فرهنگی کشورمان قابل چالش و اعتراض است چونکه بطور قطع بواسطه روابط گسترده بین دو کشور و پیوند دیرینه دو ملت ایران و عراق می توان با تعاملی سازنده و ارائه پیشنهاد به وزارت عتیقات عراق زمینه حضور کارشناسان، باستان شناسان و مرمتگران ایرانی را در این محدوده فراهم نمود.
وی اضافه کرد: با این اقدام، دست کم با انجام یکسری مطالعات و امکان سنجی های کارشناسی از تخریب کامل و محو این میراث باارزش تمدن ایران شهری، جلوگیری خواهد شد.
مسئول میراث فرهنگی شهرستان اردکان در تکمیل سخنان خود اشاره کرد: اگر به موضوع مهم ایران فرهنگی فرای مرزهای سیاسی کشورمان معتقد هستیم و ایران شهر را چیزی ورای مرزهای فعلی کشور می دانیم باید دراین زمینه حساسیت ویژه ای به خرج دهیم تا این مظاهر فرهنگی اصیل و شاخص تمدن ایران شهر اینگونه یک به یک سر به نابودی و اضمحلال نگذارند.
به گفته وی، شاید هم این اثر تاریخی به قول «خاقانی شروانی» شاعر شهیر ایرانی که در بازگشت در مسافرت حج و در سفرنامه تحفه العراقین اشاره کرده است؛ باید آیینه عبرتی باشد برای همه ندانم کاری ها و بی توجهی های ما.
وی با اشاره به اینکه دولت ترکیه بواسطه واقع شدن مقبره شاه سلیمان، اول پدر بزرگ عثمان غازی، بنیانگذار سلسله عثمانی، این محدوده را تحت قیمومیت خود گرفته است، اظهار داشت: در حالی ترکیه از آن مانند یک میراث باارزش تاریخی و فرهنگی محافظت می کند که ایران با توجه به این همه نفوذ و ارتباط با کشور عراق و راه های گوناگون برای نجات این اثر ایرانی، تا حالا هیچگونه اقدام قابل توجهی در قبال این میراث باارزش تاریخی و فرهنگی کشورمان انجام نداده ایم.
نژادپرستی بعث از عوامل بی توجهی به ایوان مدائن
میرجانی با اشاره به موقعیت قرارگیری ایوان مدائن، اظهار داشت: این اثر تاریخی باارزش امروزه در محدوده کشور عراق و از توابع استان «سلمان پاک» است و علت وجه تسمیه آن به «سلمان فارسی» حضور این صحابه ایرانی پیامبر به سکانداری این منطقه در زمان خلافت خلیفه دوم(عمر) است.
وی اضافه کرد: متاسفانه از زمان استقلال عراق از امپراطوری عثمانی، به این اثر توجه خاصی نشده و هیچگاه به صورت اصولی، مرمت و استواری بخشی در آن صورت نگرفته است.
این عتیقه شناس و پژوهشگر اردکانی اشاره کرد: البته شاید یکی از علل آن حاکمیت حزب نژادپرست بعث در کشور عراق و موضع داشتن آن نسبت به این اثر کاملاً ایرانی و شاخص بوده است.
میرجانی با اشاره به اینکه تیسفون، شهری است که پارتیان آنرا در مقابل شهر سلوکیه ایجاد کردند، اظهار داشت: این شهر را در طرف چپ رودخانه دجله ابتدا به صورت یک اردوگاه نظامی و در نهایت با توسعه آن به شیوه شهرهای با نقشه دایره ای، مناسب برای محافظت و امنیت در مناطق استپی و دشتی ایجاد کردند.
وی اضافه کرد: این شهر در دوره ساسانی نیز همچنان بر اهمیت آن اضافه گردید و تا آخرین پادشاه ساسانی، یعنی یزدگرد سوم همچنان این موقعیت ویژه را حفظ کرد.
این مسئول با اشاره به اینکه اردشیر بابکان بنیان گذار سلسله ساسانی پس از شکست اردوان پنجم در این شهر تاجگذاری کرد، اظهار داشت: این مساله از آن جهت واجد اهمیت است که محدوده فارس و ایالت استخر، خاستگاه قدرت گیری اردشیر بوده و در همان اوانی که مقابل اردوان پنجم دست به شورش زده، یک سری استحکامات از قبیل قلعه ی دختر و گسترش شهر فیروزآباد و ایجاد یک مجموعه کاخ و محل استقرار به وجود آورده بود.
به گفته وی، شاید با اهمیت ترین دلیل برای این اقدام اهمیت شهر تیسفون بعنوان یک موقعیت مهم در مواجهه با امپراطوری روم بعنوان بزرگترین قدرت متخاصم ضد پارتیان و ساسانیان بوده است.
نابودی بعد از سقوط ساسانیان
میرجانی در مورد ایجاد مجموعه ایوان مدائن نیز اشاره کرد: کاخ باقی مانده از مجموعه هفت شهری که روی همدیگر، در زبان اعراب «مدائن» نام گرفته و بعد از سقوط ساسانیان به سرعت رو به اضمحلال و نابودی پیش گرفت، توسط شاپور اول ایجاد می شود.
وی اضافه کرد: نمای این بنا از طرف درازا بسط می یابد و دارای چهار طبقه بوده که با طاق نماهای بی روزن که در اطراف آنها، نیم ستون ها قرار گرفته اند، موزون شده است، در مرکز بنا طاق یک ایوان عظیم همچنان پای برجاست.
این عتیقه شناس در مورد خاصیت های این بنا، اظهار داشت: بلندی ایوان ۳۷ متر و درازیش ۴۳ متر است و در عقب آن تالار مستطیل شکلی وجود داشته است.
این عتیقه شناس در آخر نیز یکی از با اهمیت ترین تزیینات این کاخ را گچ بری های متنوع و مختلف دانست و اظهار داشت: تنها در یک ایوان از این کاخ، تعداد ۱۸ نقش مختلف برشمرده شده و شاید یکی از شاخص ترین نقش مایه های گچ بری شده در کاخ تیسفون، نقشی است که یک جفت بال گسترده که بر بالای آن نیز یک کتیبه کوتاه پهلوی قرار دارد و شاید بتوان این نوشته پهلوی را ایران خواند، البته بعدها این نقش بعنوان سمبل و نشان دانشگاه تهران بعنوان نخستین مرکز دانشگاهی و علمی کشور تعیین میشود.
مقوله تبادل فرهنگی در عرصه ی بین الملل در دستیابی به بهبود و ارتقا روابط فیمابین دولت ها و ملّت ها اهمیت والایی دارد. در حقیقت وظیفه ی دیپلماسی فرهنگی نیز معرفی چهره واقعی یک ملّت و ارزش های آن و نیز ستاندن همین مقوله از سایر کشورها و ملل مختلف است که از رهگذر ابزارها و روش ها و زیرساخت های فرهنگی، زمینه های صلح و دوستی میان ملّت ها و توسعه همکاریهای فرهنگی مشترک را تسهیل و فراهم می آورد و حتی به صورتی بسترساز توسعه روابط و مناسبات اقتصادی کشورها می شود.
البته بنظر می رسد روابط دوستانه دو کشور ایران و عراق نه فقط در ابعاد سیاسی بلکه در بخش های فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی نیز گسترده شده و گویا فقط مرزهایی سیاسی دو عنوان مجزا برای اسامی ایران و عراق تشکیل داده اند پس «ایوان مدائن» بهترین فرصت است تا با ترمیم بنایی ایرانی در دل این کشور، عمق این دوستی ها برای مردم جهان به تصویر کشیده شده تا همه بدانند که فقط محدود به حرف و شعار نیست.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب