مشارکت محوری و مردمی سازی بدنبال توزیع عادلانه ثروت در سیستم سلامت است
لذت سفر: به گزارش لذت سفر، معاون حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت اظهار داشت: مردمی سازی و مشارکت مردم یک شعار در مقابل سرمایه داری شبه مدرن و یک راه حل مهم برای دستیابی به اقتصاد متوازن و جلوگیری از انباشت ثروت در دست عده ای خاص محسوب می شود. به عبارت دیگر بدنبال توزیع عادلانه ثروت است.
حمید جمال الدینی در گفت و گو با ایسنا توجه مقام معظم رهبری به مقوله تولید در نام گذاری سال را بسیار راهگشا و کلید سیاستگذاری و برنامه ریزی در عرصه سلامت دانست.
وی اضافه کرد: رهبری سال جاری را «سال جهش تولید با مشارکت مردم» نامیدند. اداره کل سازمان های مردم نهاد و خیرین سلامت وزارت بهداشت نیز در سال گذشته، به مجموعه تحت هدایت دکتر سید حمید جمال الدینی در وزارت بهداشت پیوسته است و این معاونت در حقیقت متولی اصلی مشارکت مردمی در سیستم سلامت به حساب می آید.
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت با اشاره به رویکرد و دقت نظر مقام معظم رهبری در نامگذاری سال ها اظهار داشت: طی ۱۷ سال اخیر، معظم له هشت بار بر تولید و جهش تولید تاکید کرده اند. این نامگذاری، هر بار رویکرد و اجزای متفاوتی از تولید را مد نظر داشته که منظومه منسجم فکری ایشان را به تصویر می کشد.
وی افزود: سال ۱۴۰۱ را تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین خواندند. سال قبل هم بر رشد تولید انگشت گذاشتند و امسال بر نسبت آن با مشارکت مردمی به عنوان یک حلقه بسیار مهم و موثر در جهش تولید تاکید نمودند.
جمال الدینی مشارکت مردمی در اقتصاد و حکمرانی سلامت در ایران را یک ابزار و اصل پذیرفته شده، موثر و مترقی در امتداد حکمرانی نوین و تمدن ایرانی-اسلامی و الگوسازی آن دانست و اضافه کرد: مشارکت مفهومی جهانی و ریشه دار است و برای رسیدن به آن باید چند مرحله را پشت سر بگذاریم. این مراحل شامل اطلاع رسانی و آگاهی، مشاوره، تعامل و همکاری و در نهایت تفویض اختیار می شود. مشارکت یک حق برای مردم و الزام برای مسئولان است. افزایش مشارکت به شنیدن صدای واقعی مردم می انجامد.
وی با بیان اینکه مشارکت سهم به سزایی در ارتقای سلامت خصوصاً در میان جمعیت لطمه پذیر و محروم جامعه ایفا می کند و نیازمند طراحی نقشه راه دراین زمینه هستیم، اظهار داشت: امروزه در کشورهای مختلف جهان، بهره گیری از مشارکت مردم، یک استراتژی برای نگاه و برنامه ریزی های ملی بمنظور ارتقای سلامت عمومی و رفع نابرابری در سلامت است. بوسیله مشارکت هدفمند دولت ها با جوامع، پوشش همگانی سلامت و دس رسی به خدمات بهداشتی با کیفیت برای همه خصوصاً گروههای لطمه پذیر ممکن می شود.
معاون حقوقی وزارت بهداشت افزایش امید و انگیزه را از ثمرات مشارکت مردم دانست و اضافه کرد: در حقیقت مشارکت مردمی، ارتقادهنده سرمایه اجتماعی است و این دو از مولفه های بسیار موثر در ارتقای فاکتورهای سلامت هستند. مشارکت اجتماعی از نظر حضور مردم، بصورت مستقیم و غیرمستقیم در تمام حیطه های سیستم سلامت سبب ارتقای شاخص ها خواهد شد و با افزایش امید و انگیزه به افزایش طول عمر می انجامد.
وی در ادامه وحدت و یکپارچگی ملی را عاملی مهم در ایجاد انگیزه و باور برای ارتقای مشارکت مردمی و سرمایه اجتماعی و به تبع آن ارتقای فاکتورهای سلامت خواند و اظهار داشت: ما برای مشارکت مردمی در همه سطوح آن از خانه ها و مراکز بهداشت تا بیمارستان ها و مراکز پژوهشی و دانشگاه ها نیازمند طراحی ساختار متناسب هستیم. برای پایین ترین تا بالاترین سطوح در حوزه های مختلف آموزش، بهداشت، درمان، پژوهش و غذا و دارو باید نسخه های متفاوت اما هم گرای مشارکت تجویز نماییم.
معاون وزیر بهداشت با تأکید بر اینکه رفع موانع یکی از ابعاد توسعه مشارکت است، اظهار داشت: این کار موجب ایجاد ظرفیت عظیمی در سیستم سلامت و مشارکت بیش از پیش مردم در این مهم می شود. یکی از کارهایی که طی دو سال اخیر در وزارت بهداشت انجام شده، حذف امضای طلایی بود که یک مانع بزرگ در مقابل حضور و مشارکت قسمتی از مردم در عرصه های اقتصادی و سرمایه گذاری در سلامت و تجهیزات بود. بعد دیگر حذف رقابت های کاذب بخش دولتی و خصولتی با مردم است.
در ادامه جمال الدینی تولید در سیستم سلامت را وابسته به اقتصاد سلامت دانست و اظهار داشت: مردمی سازی و مشارکت مردم یک شعار در مقابل سرمایه داری شبه مدرن و یک راه حل مهم برای دستیابی به اقتصاد متوازن و جلوگیری از انباشت ثروت در دست عده ای خاص به حساب می آید. به عبارت دیگر بدنبال توزیع عادلانه ثروت است.
معاون حقوقی وزارت بهداشت حمایت قوانین و اسناد بالادستی از تصمیم گیری مشارکتی را یکی از عوامل موثر در پایداری مشارکت مردم در بخش سلامت به شمار آورد و اظهار داشت: در مقایسه اسناد بالادستی و برنامه های توسعه کشور به دیدگاه ها و رویکرد های اجرائی مختلف دراین زمینه دست پیدا می نماییم و می توانیم به تحلیل آنها بپردازیم. بررسی قانون اساسی و سیاست های کلی سلامت در جلب مشارکت مردم با تمرکز بر بخش سلامت نشان میدهد که مشارکت مردم در سلامت به عنوان یک حق شناخته شده است.
وی افزود: در ۲۵ اصل از قانون اساسی همکاری و مشارکت مردم در تصمیم گیری، برنامه ریزی و نظارت اداره امور کشور به صورتی بیان شده است. در بند ۱۱ سیاست های کلی سلامت مقرر شده که آگاهی، مسئولیت پذیری، توانمندی و مشارکت ساختارمند و فعالانه فرد، خانواده و جامعه در تامین، حفظ و ارتقای سلامت با بهره گیری از ظرفیت نهادها و سازمان های فرهنگی، آموزشی و رسانه ای کشور تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزایش یابد.
جمال الدینی توجه به مشارکت مردم در تولید را به صورتی همان تقدم پیشگیری بر درمان دانست و اضافه کرد: در احکام دایمی قانون برنامه های توسعه در ایران از سال ۱۳۶۸ تا حالا بارها به مشارکت مردم در سلامت پرداخته شده است. مشارکت مردم در سلامت در قوانین برنامه اول و دوم در بخش عمرانی و تامین منابع فیزیکی بمنظور ارائه خدمات سلامت لحاظ شده است. در قانون برنامه سوم توسعه، مشارکت بخش خصوصی در ارائه خدمات و مشارکت مالی مردم در تامین هزینه های بهداشت و درمان مدنظر قرار گرفته است.
معاون حقوقی وزارت بهداشت افزود: در قوانین برنامه چهارم، پنجم و ششم توسعه، مشارکت مالی در تامین هزینه های ارائه خدمات تعیین شده و در ماده ۸ لایحه برنامه هفتم تحت عنوان مردمی سازی اقتصاد، در بخش بهداشت و درمان به توسعه مشارکت مالی در تامین هزینه های ارائه خدمات و ساخت، بهره برداری و مدیریت مراکز بهداشتی درمانی پرداخته شده است.
جمال الدینی یکی از الگوها و مدلها در عرصه سلامت را مشارکت دادن و وارد کردن مردم در تمام حوزه ها اعم آموزش، پژوهش، بهداشت و درمان دانست و اظهار داشت: این بدین معنا نیست که فقط مردم را به عنوان تامین کننده منابع بینیم، هر چند این هم یک مسیری از مشارکت هست ولی تمام آن نیست. ما باید بتوانیم ابعاد مختلف مشارکت را بررسی نماییم و برای هر کدام یک الگو داشته باشیم همین طور باید با بوجودآوردن اعتماد و شفافیت از ظرفیت عظیم مشارکت ایرانیان خارج کشور در سیستم سلامت بهره ببریم.
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت در ادامه با تأکید بر تغییر نگاه و ذایقه خیرین و مشارکت مالی چش گیر خیرین و مردم در سیستم سلامت اضافه کرد: خیرین در قالب های گوناگونی هم چون هبه و وقف و صلح و... این کار را انجام می دهند و در این سالیان هم با افزایش روبه رو بوده است. اما امروز نقطه عطفی است که این مشارکت در حوزه های دیگر همچون مدیریت، برنامه ریزی، نیازسنجی، تصمیم گیری، سیاست گذاری، اجرا و دیگر فرایندها تعمیم و گسترش پیدا کند و به نقش موثر مردم توجه گردد. پس در امتداد برنامه عدالت و تعالی سیستم سلامت می بایست جایگاه همه ذی نفعان شامل کارمندان، استادان، دانشجویان، نیروهای داوطلب، خیران، سازمان های مردم نهاد و سایرین مشخص شود و در همه سرفصل های برنامه به مشارکت مردمی پرداخته شود.
جمال الدینی ایجاد باور، انگیزه و پارادایم ذهنی مشترک در حوزه تولید و جهش تولید و جایگاه مشارکت در آنرا بسیار مهم دانست و اظهار داشت: تجارب ارزشمندی در حوزه مشارکت همگانی در سلامت در جمهوری اسلامی داریم که تعدادی از آن جزو تجارب موفق جهانی هستند؛ مثل ریشه کنی فلج اطفال. تجربه های گرانسنگ دوران کرونا، طرح شهید سلیمانی، پرورش و به کارگیری بهورزان از میان مردم بومی و معتمد و راه اندازی نظام شبکه بهداشت و سلامت خانواده در سراسر کشور تا دوردست ترین نقاط از ۴۰ سال پیش و به برکت انقلاب اسلامی از دیگر تجارب موفق و درخور توجه در حوزه مشارکت مردمی هستند.
وی با تأکید بر اینکه ما توانسته ایم نظام شبکه را تا روستاها برسانیم و الان نیاز است با بازتعریف سیستم سلامت مبتنی بر مشارکت مردم برنامه ملی سلامت خانواده را پیش ببریم، اظهار داشت: امروز در این طرح ملی یکی از مسیرهای مهم مشارکت مردم در امر پیشگیری، تشکیل گروههای مردمی و بومی است اما باید گسترش و توسعه پیدا کند. با مواردی از قبیل شوراهای مشارکت خیرین و سازمان های مردم نهاد، صندوق های توسعه سرمایه و پژوهش و فناوری، و مدلهای استفاده از ظرفیت مردمی و حضور آنان در هیات امناهای مراکز درمانی و دانشگاهی و پژوهشی می توانیم به بخش مهمی از این هدف برسیم. الگوی نهایی اما در این امور می تواند ورود این ها به بورس برمبنای مدلها و الگوهای سنجیده شده باشد.
جمال الدینی افزود: به عنوان مثال با تعریف صندوق هایی در بیمارستان ها و مراکز درمانی و وارد کردن آنها به بورس می توانیم به مدلی برای تامین سرمایه و سرمایه در گردش دست یابیم؛ مدلی که بوسیله آن مردم هم به روند نیازسنجی، هم تصمیم گیری و مدیریت وارد می شوند. کار وقتی متعلق به مردم و در دست مردم باشد، مشتری مداری اصل خواهد بود. پس کرامت به وجود می آید و موجب پایداری و استمرار می شود.
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت اشاره کرد: نکته ای که باید به آن دقت کنیم این است که این کار با یک الگوی بومی و مبتنی بر خودباوری برمبنای هویت ملی و اسلامی و با تفکر و مشورت صورت بگیرد. نظام ما یک نظام حکمت محور و متعالی است که پرسش از چرایی بر چگونگی در آن مقدم است. پس بعد از تعریف و ایجاد پارادایم ذهنی مشترک باید بدنبال یک الگو و مدل جدید برمبنای بازمهندسی مدلهای پیشین و بهره گیری از تجارب پیشین برویم. این ها موجب خواهد شد که به تمدن نوین ایرانی اسلامی و برمبنای رهنمودهای مقام معظم رهبری نزدیک و نزدیک تر شویم. در حقیقت فرهنگ سازی گام مهمی دراین زمینه است.
جمال الدینی در آخر اظهار داشت: باید دقت کنیم که فرهنگ سازی و تغییر نگاه ها، موتور محرکه مشارکت مردمی و افزایش سرمایه اجتماعی است که مبتنی بر شفافیت و اعتماد متقابل هستند. ایجاد مرجعیت علمی و تخصصی بسترساز حضور و مشارکت حداکثری مردم است و در مقابل آن به وجود آمدن شک و تردید و ناامیدی، مهم ترین موانع آن هستند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب