شاهکار هنر معماری دوره صفوی در یک قدمی تخریب
لذت سفر: به گزارش لذت سفر، گنبد امامزاده هارون ولایت اصفهان، با کاشی کاری های بی نظیر دوران صفوی، در معرض فروپاشی قرار دارد؛ غفلت مسؤلان از مرمت تهدیدی جدی برای این میراث فرهنگی است.
خبرگزاری مهر، گروه استانها – کورش دیباج: گنبد امامزاده هارون ولایت، یکی از آثار برجسته و بی نظیر معماری اسلامی ایران که در قلب تاریخی ترین بخش اصفهان و در ضلع جنوبی میدان عتیق قرار دارد، در وضعیت بحرانی قرار دارد و نیاز فوری به مرمت دارد.
کاشی کاری های زیبا و منحصر به فرد این گنبد که از شاهکارهای هنر معماری دوره صفوی است، درحال ریزش و تخریب است و در صورت ادامه بی توجهی، ممکنست بخش عمده ای از این اثر تاریخی و مذهبی از دست برود.
اخیراً فیلم هایی از ریزش کاشی های گنبد امامزاده هارون ولایت در رسانه های اجتماعی انتشار یافته که هشدار جدی برای نهادهای مسئول در حوزه صیانت از میراث فرهنگی به شمار می آید.
این تصاویر نشان می دهند که بخش های وسیعی از تزئینات کاشی این گنبد، که از زیباترین نمونه های معماری دوران صفوی است، درحال سقوط و نابودی است. کاشی هایی که زمانی نماد هنر و تمدن ایرانی در دوره صفوی بودند، حال در مقابل باران و سرما و گرما به تدریج از دیوارهای گنبد جدا می شوند. در پی انتشار تصاویری از ریزش تزئینات کاشی گنبد امامزاده هارون ولایت در رسانه های اجتماعی، کارشناسان میراث فرهنگی و معماری نسبت به وضعیت این بنا هشدار داده اند.
وضعیت بحرانی است و باید فوری وارد عمل شویم
سمیرا بهزادی فر، کارشناس و پژوهشگر معماری اسلامی، در این خصوص به خبرنگار مهر اظهار داشت: این گنبد یکی از مهم ترین نمونه های معماری اسلامی ایران است و در دل تاریخ هنر ایران جایگاهی ویژه دارد. متاسفانه حالا شاهد این هستیم که بخشهایی از تزئینات آن درحال از میان رفتن است. درصورتی که این روند ادامه پیدا کند، شاهد از دست رفتن یکی از گنجینه های بزرگ معماری صفوی خواهیم بود. ریزش کاشی ها و لطمه های دیگر این بنا نتیجه چندین سال غفلت و بی توجهی است. مسئولان باید هرچه سریع تر دست به کار شوند.
وی اضافه کرد: جستجوهای انجام شده نشان می دهند که تزئینات کاشی کاری این گنبد بطور شایان توجهی درحال از دست رفتن هستند. کاشی های زیبای این گنبد که نمادی از هنر و معماری اسلامی ایرانی در دوره صفوی است، هم اکنون در معرض خطر جدی قرار دارند.
این پژوهشگر معماری اسلامی اشاره کرد: در صورتیکه این گنبد تاریخی باید تحت حفاظت و مرمت قرار گیرد، اما متاسفانه مسئولان مربوطه، خصوصاً اداره کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان که متولی امامزاده هارون ولایت هستند، به وظایف خود دراین خصوص عمل نکرده اند و نیاز است فکری به این گنجینه شاهکار صفوی شود.
شاهکار کاشی کاری عصر صفوی نیازمند مرمت جدی
رضا عابدی، متخصص مرمت آثار تاریخی، نیز درباب وضعیت بحرانی گنبد امامزاده هارون ولایت در گفت و گو با خبرنگار مهر تاکید کرد: مرمت و صیانت از تزئینات کاشی کاری در بناهای تاریخی نیازمند دقت و تخصص بالاست. گنبد امامزاده هارون ولایت با تزئینات خاص و کاشی های پیچیده اش همچون آثار منحصر به فرد ایران است. در صورتیکه این کاشی ها از دیوار جدا شوند، نه فقط لطمه های جبران ناپذیری به خود بنا وارد می شود بلکه هویت تاریخی و فرهنگی آن نیز از بین خواهد رفت. این وضعیت ناشی از فرسودگی ملات پشت کاشی ها و عدم رسیدگی بموقع است. در شرایطی که شاهد ریزش کاشی ها هستیم، تنها راه ممانعت از تخریب بیشتر، مرمت فوری است.
وی اضافه کرد: در تمامی بناهای تاریخی، یکی از مهم ترین مراحل مرمت، صیانت از تزئینات کاشی کاری است. کاشی ها به سبب ساختار خاص خود در معرض لطمه های بیشتری قرار دارند و در صورتیکه ملات پشت آنها فرسوده شود، کاشی ها به آسانی جدا می شوند. در مورد گنبد امامزاده هارون ولایت، این مشکل به وضوح مشهود است و باید سریعاً اقدامی صورت گیرد تا از تخریب بیشتر جلوگیری شود.
این مرمت گر آثار تاریخی به وضعیت کل بناهای تاریخی در اصفهان اشاره نمود و اظهار داشت: افسوس که مسئولان مربوطه به سبب عدم اختصاص بودجه کافی، از حفاظت و مرمت خیلی از این آثار تاریخی غافل شده اند. در حالی که تمامی این بناها برای جامعه ایرانی و جهانی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند و حفظ آنها نه فقط وظیفه دولت که وظیفه ای اخلاقی است.
با ریزش هر کاشی از گنبد امامزاده هارون ولایت یک بخش از تاریخ معماری ایران حذف می شود
محمدرضا میرمعینی، استاد دانشگاه و دکترای معماری نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، وضعیت این گنبد را فاجعه آمیز توصیف کرد و اظهار داشت: این گنبد با کاشی کاری های بی نظیر خود، نه فقط یکی از آثار مهم مذهبی بلکه یک نمونه بی همتا از هنر و معماری دوران صفوی است. ریزش کاشی ها و تخریب تزئینات آن نه فقط این اثر را تهدید می کند، بلکه یک بخش از تاریخ معماری ایران را از دست خواهیم داد. این تزئینات باید با دقت و حساسیت خاصی مرمت شوند و هر لحظه که دیرتر وارد عمل شویم، صدمات جبران ناپذیرتر خواهد شد.
وی در ادامه اضافه کرد: اگر به وضعیت بناهای تاریخی نگاه نماییم، متوجه می شویم که لطمه های وارده به آنها ناشی از نبود مراقبت های دقیق و مرمت بموقع است. درباب گنبد امامزاده هارون ولایت، شاهدیم که بارش های شدید در سالهای قبل، ملات های قدیمی را ضعیف کرده و الان کاشی ها در معرض سقوط قرار دارند. این بنا باید فوراً تحت حفاظت قرار گیرد.
تاکید فراوان اداره کل میراث استان اصفهان به اداره اوقاف و بی توجهی این نهاد به مرمت گنبد امامزاده هارون ولایت
سید مهدی سیدالعسگری معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان، در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اشاره به وضعیت بحرانی مرمت گنبد امامزاده هارون ولایت اصفهان، به مشکلاتی که دراین خصوص وجود دارد و اقدامات این اداره کل پرداخت.
وی با اعلان اینکه اداره کل میراث فرهنگی چندین جلسه با مدیران پیشین اداره کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان برگزار کرده است، اصرار کرد که در این جلسات درباره ی وضعیت اسفبار اماکن تاریخی تحت پوشش اوقاف خصوصاً امامزاده های استان، همچون امامزاده هارون ولایت، صحبت شده است.
سیدالعسگری افزود که در این جلسات، اداره کل میراث فرهنگی به مرمت و صیانت از این بناهای تاریخی باارزش توجه کرده و از اوقاف خواسته که برای این مساله اعتبار اختصاص دهند، اما در جواب شنیده اند که اوقاف بودجه کافی برای مرمت این بناها ندارد.
وی در ادامه اظهار داشت: طبق قوانین، هر بنای تاریخی، چه تحت مدیریت بخش دولتی و چه خصوصی، باید حفاظت و مرمت شود و متولیان آن مسئول نگهداری این آثار هستند. وی به عنوان مثال به وضعیت خانه نایب اسدالله و برخی دیگر از اماکن تاریخی اشاره نمود که به سبب بی توجهی مالکان یا نهادهای متولی، درحال تخریب و لطمه هستند.
نیاز به ورود جدی اداره اوقاف برای مرمت آثار تاریخی تحت نظر خود
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان اصرار کرد که در همین جهت، اداره کل میراث فرهنگی چندین بار به اوقاف نامه ارسال کرده و حتی یک پاورپوینت از وضعیت خراب امامزاده ها و نیاز فوری به مرمت آنها ارائه کرده است، اما هنوز اقدامی جدی از طرف اوقاف صورت نگرفته است.
وی همچون بناهای تاریخی که نیاز به مرمت فوری دارند، به امامزاده اسماعیل اشاره نمود و اظهار داشت: این امامزاده با نقاشی ها و قلم زنی های منحصر به فرد خود همچون آثار برجسته دوران صفوی است که هم اکنون در وضعیت نامناسبی قرار دارد.
سیدالعسگری در ادامه بیان کرد که برای امامزاده هارون ولایت نیز امسال اعتبار یک میلیارد تومانی اختصاص داده شده است و مقرر است که در قالب همکاریهای مشترک با اوقاف، مرمت های لازم صورت گیرد. اما این بودجه به تنهایی کافی نیست و باتوجه به وضعیت خراب گنبد و کاشی های آن، نیاز به مشارکت بیشتر است.
وی همین طور افزود؛ عمر مفید گچ و ملات در بناهای تاریخی مانند گنبد امامزاده هارون ولایت محدود است و بعد از مدتی، این مواد تخریب می شوند و به ریختن کاشی ها و گچ ها منجر می شوند.
وی به این نکته اشاره نمود که در صورت عدم توجه به وضعیت مرمت این بناها و عدم اقدام از طرف اوقاف، اداره کل میراث فرهنگی طبق قوانین، وارد عمل خواهد شد و بوسیله پیگیری های قضائی، اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
آیا گنبد امامزاده هارون ولایت در آستانه از دست رفتن است؟
خبرنگار مهر جهت بررسی بیشتر، بارها با متولیان اداره کل اوقاف استان اصفهان تماس گرفته اما تا حالا موفق به صحبت با آنها نشده است. جدا از این که خبرنگار مهر در ایام آینده پیگیر این موضوع، باتوجه به شرایط بحرانی گنبد امامزاده هارون خواهد بود، این سوال مطرح می شود که آیا به راستی زمان از دست رفته است؟ در صورت ادامه بی توجهی ها و عدم اختصاص منابع کافی برای مرمت این اثر تاریخی، ممکنست شاهد از میان رفتن بخش های زیادی از آن باشیم. این بنا که نمادی از تاریخ، فرهنگ و هنر ایران است، به عنوان یکی از میراث های برجسته کشور باید در اولویت حفاظت قرار گیرد.
گنبد امامزاده هارون ولایت، با تزئینات منحصر به فرد خود، نیازمند مرمت فوری است تا از تخریب بیشتر آن جلوگیری شود. مسئولان باید فوراً وارد عمل شوند و با بهره گیری از ظرفیتهای موجود، از این اثر تاریخی محافظت کنند. غفلت از مرمت و نگهداری این گنبد، نه فقط به از دست رفتن این شاهکار معماری منجر خواهد شد، بلکه بخش مهمی از هویت فرهنگی و تاریخی ایران را نیز از دست خواهیم داد. حال وقت آن رسیده که تمامی نهادهای مسئول دست به کار شوند و این گنجینه فرهنگی را از نابودی نجات دهند.
منبع: enjoytrip.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب