نسخه های نفیس كلیات سعدی در كتابخانه ملی
به گزارش لذت سفر معاون اداره کل کتاب های خطی و نادر کتابخانه ملی به تشریح دو نسخه خطی پرارزش از کلیات سعدی در کتابخانه ملی پرداخت و اظهار داشت: این نسخ دارای کتیبه های مزدوج مذهب با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد و شنگرف است.
به گزارش لذت سفر به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، زهرا مدرسی به مناسبت فرارسیدن بزرگداشت سعدی، به معرفی دو نسخه خطی کلیات شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی نگهداری شده در کتابخانه ملی اشاره نمود و اظهار داشت: دو نسخه خطی پرارزش از کلیات سعدی در کتابخانه ملی نگهداری می شود که یکی از این نسخ نفیس در لیست جهانی میراث مستند برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
او ضمن اشاره به یکی از نسخ خطی کلیات سعدی به شماره ۵- ۳۹۱۳۴ موجود در گنجینه کتابخانه ملی بیان نمود: این نسخه خطی اوراق پراکنده و ناقصی دارد و بازمانده از نسخه نفیس به خط یوسف بن محمد بن عیسی بن محمد شیرازی است که در تاریخ ۷۱۶ قمری کتابت شده است.
معاون اداره کل کتاب های خطی و نادر کتابخانه ملی افزود: تاریخ کتابت مبین آن است که نسخه حاضر دومین نسخه کهن تاریخ دار است. دیگر خصوصیت مهم این نسخه بر مبنای ترتیب علی بن احمد بی ابی بکر بی ستون نیست. اما نسخه حاضر از اندک نسخه هایی است که پیش از تهیه و تنظیم بی ستونی کتابت شده است؛ به نظر می آید تنظیم اولین جامع ناشناخته کلیات سعدی را دارد.
مدرسی همینطور خاطرنشان کرد: ابتدای نسخه کتیبه مذهب کشیده شده که کمی صدمه دیده است و در ۴۶ برگ و ۳۳ سطر نگاشته شده است. صفحات خاتمه و دو طرف انجامه هم تزیین شده است. همینطور عناوین اشعار به رنگ های مشکی، سرخ و زرد نوشته شده است. لبه اوراق فرسوده و آب خورده است، جلد نسخه متعلق به خودش نیست و الحاقی است، تیماج سرخ ضربی با ترنج و سرترنج و لچکی و کتیبه های زرین که به مرور زمان به تیرگی گراییده است.
وی در معرفی نسخه خطی کلیات سعدی به شماره کتابخانه ۵-۱۲۴۹۳ اظهار داشت: در سال ۷۸۴ هجری قمری یعنی حدود ۵۰ سال بعد از تالیف اثر اصلی کتابت شده است. بر این اساس میتوان گفت شاید این نسخه اقدم نسخ کلیات سعدی است.
مدرسی اضافه کرد: برگ های آغازین با کتیبه های مزدوج مذهب با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد و شنگرف است؛ حاشیه دور متن هم در برگ آغاز با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد، سبز و شنگرف است.
او بیان نمود: همینطور شرفه به لاجورد، تسمه اندازی به زر محرر، حاشیه ریسه ای دور متن به زر محرر (نسخه فاقد برگ متناظر موجود است) و عناوین نسخه به زر، شنگرف و سرخی است؛ آغاز هر دفتر با کتیبه های متفاوت مذهب با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد، سبز، مشکی و شنگرف است.
مدرسی سپس خاطرنشان کرد: ظهریه برگ های هر بخش با یک ترنج مذهب با نقوش اسلیمی و گل برگ ختایی آراسته شده است. جدول دور متن و میانی به زر محرر است. متن به خط نسخ و اشعار دوستونی کتابت شده و دارای ۴۱۶ برگ در ۱۹ سطر است. همینطور جلد نسخه مقوایی با روکش تیماج مشکی با ترنج، سرترنج با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی زرپوش، حاشیه ریسه ای ضربی و آستر تیماج قهوه ای روشن است.
او در انتها تصریح کرد: این نسخه خطی به علت قدمت، تزئینات و خط از آثار بسیار نفیس به حساب می آید. طبق بررسی های انجام شده در دوازدهمین اجلاس شورای مشورتی بین المللی برنامه حافظه جهانی به سال ۱۳۹۴، این اثر در لیست جهانی میراث مستند برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
منبع: لذت سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب