کمبودهای شدید و ورود دولت به مشکلات اضطراری پرستاران
به گزارش لذت سفر، کمبود نیرو، قراردادهای شرکتی و موقت، شیفت های کار طولانی و اضافه کاری های اجباری، دستمزد کم و نابرابری مزدی، پرداخت های نامشخص در برابر انتظاری ۱۵ ساله برای اجرای یک قانون، مهاجرت و...، نقطه مشترک زندگی شغلی و حرفه ای پرستاران در چندین سال گذشته است؛ چالش هایی که ورود دولت چهاردهم به مطالبات اضطراری پرستاران را از همان روزهای ابتدای کار کابینه به دنبال داشت...
به گزارش لذت سفر به نقل از ایسنا، حالا بالغ بر ۲۰۰ دانشکده پرستاری در کشور داریم و از مقطع دانشجویی تا بازنشستگی حدود ۲۵۰ هزار پرستار در کشور داریم و به اذعان مسئولان، «پرستاری» قلب سیستم سلامت است و پرستاران در کرونا و هوای آلوده و نوروز و تعطیل و غیرتعطیل کار کرده، خدمات آنها لحظه ای متوقف نمی شود و ۲۴ ساعته درحال ارائه است.
کمبود شدید نیروی پرستاری همینطور بر مبنای استاندارد کشورمان، باید ۲.۵ نفر نیرو از گروه پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی در هر ۲۴ ساعت داشته باشیم که این گروه پرستاری شامل بهیاران، فوریت های پزشکی، کارشناسان هوشبری و اتاق عمل و پرستاران و... است؛ ۱.۸ نفر از این نیروها باید نیروی دانشگاهی و ۰.۷ نفر هم باید نیروی غیردانشگاهی باشند اما این عدد هم اکنون کلا به0.9 نفر به ازای هر تخت بیمارستانی است و نشان دهنده کمبود شدید نیروی انسانی پرستاری در مراکز درمانی و فشار کاری مضاعف برای پرستاران فعال است؛ بطوریکه مسئولان سازمان نظام پرستاری از کمبود حدود ۱۰۰ هزار پرستار در کشور خبر می دهند.
نادیده گرفتن قانون ارتقاء بهره وری از طرفی هم از سال ها قبل قوانینی در رابطه با پرستاران بمنظور تسهیل شرایط کاری آنها به تصویب رسیده اما این مواد قانونی با گذشت سال ها، هنوز به صورت کامل اجرا نمی شوند. قانون ارتقاء راندمان، مصوب سال ۱۳۶۸ و همچون این قوانین است و پرستاران برمبنای آن می توانند با ۲۰ سال اشتغال در قسمت خصوصی و با ۲۵ سال اشتغال در قسمت دولتی با ۳۰ روز حقوق بازنشسته شوند؛ این درحالیست که به اذعان مسئولان سازمان نظام پرستاری، اجرای آن در همه این سال ها با مشکل روبرو بوده است.
احمد نجاتیان، رئیس کل سازمان نظام پرستاری در گفتگویی با ایسنا در رابطه با اجرای قانون ارتقاء راندمان اظهار داشت: «کاهش ساعت کاری» و «بازنشستگی در چارچوب مشاغل سخت و زیان آور» در قانون ارتقاء راندمان لحاظ شده است. بررسی ها مبین اینست که در رابطه با کاهش ساعت کاری در قسمت دولتی مشکلی وجود ندارد، اما این مساله در قسمت خصوصی اجرا نمی گردد. بر مبنای قانون ارتقاء راندمان، پرستاری جزو مشاغل سخت و زیان آور است و پرستاران می بایست از مزایای سختی و زیان آوری مانند بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه کار بهره مند شوند. بر مبنای قانون کار، پرستاران شاغل در قسمت خصوصی می توانند با ۲۰ سال سابقه کار بازنشسته و دریافت ۳۰ روز حقوق بازنشسته شوند؛ اما این قانون برای پرستاران بخش دولتی اجرا نمی گردد. در متن قانون آمده است که پرستاران بخش دولتی با ۲۵ سال سابقه کار می توانند بازنشسته شوند. با توجه به این که کلمه «می توانند» در متن قانون آمده است خیلی از دانشگاه های علوم پزشکی باتوجه به کمبود پرستاری به این قانون توجه نمی کنند.
انتظاری ۱۵ ساله و اجرای ناقص تعرفه های پرستاری قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری هم در سال ۸۶ به تصویب رسید اما اجرای این قانون ۱۵ سال زمان برد و در سال ۱۴۰۱ مصوب شد. این قانون می گوید پرستاران حدود ۷۰۰ خدمت انجام می دهند و خواسته قانون اینست که این قوانین مانند خدمات گروه پزشکی، وارد کتاب ارزش های نسبی خدمات شود. بر این اساس به خدمات وزن داده شده و ارزش آن مشخص می شود و مبنای پرداخت خواهد بود.
رئیس کل سازما نظام پرستاری، در این زمینه هم می گوید که نرخ تعرفه های پرستاری قابل قبول نیست و طبق اعلام وزارت بهداشت این عدد حدود ۶ میلیون تومان است. از سوی دیگر اینروزها که در فصل بودجه قرار داریم، مبحث تعرفه های پرستاری و پزشکی در کانون توجه قرارگرفته و برپایه اظهارات عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت، تعرفه های پرستاری سال آینده برمبنای نرخ تورم لحاظ می شود. عبادی در گفتگویی با ایسنا اعلام نمود: جلسه شورای عالی بیمه، روز شنبه، ۵ آبان ماه انجام شد و هرچند به جزئیات مبحث تعرفه های پرستاری ورود نشد، اما کلیات تعرفه های پرستاری تعیین و مقرر شد پیشنهاد شورای عالی بیمه بر مبنای تورم به هیئت دولت ارسال شود.
باآنکه نرخ تورم مبنای تعیین تعرفه های پرستاری در سال آینده در نظر گرفته شده، اما پرستاران با فرمول مدنظر شورای عالی بیمه برای تعیین تعرفه ها موافق نیستند. به قول نجاتیان، برخی تعرفه های سیستم سلامت در سالهای قبل رشد خوبی داشته اند؛ سازمان نظام پرستاری تقاضا دارد که تعرفه های پرستاری در یک یا دو سال آینده به صورت ویژه در کانون توجه قرار گیرد تا شاید بواسطه افزایش تعرفه ها بتوان جذابیت های بیشتری برای ماندگاری پرستاران ایجاد کرد.
پدیده اضافه کاری اجباری باید گفت کمبود نیروی انسانی سال هاست از مطالبات اساسی و مزمن در حوزه پرستاری است و سازمان نظام پرستاری در دوره های مختلف همواره تاکید داشته که کمبود ۱۰۰هزار نیروی پرستار در کشور سبب شده پرستاران به پدیده اضافه کاری الزامی گرفتار شوند تا عرضه خدمات مراقبتی روی زمین نماند.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری در رابطه با کمبود پرستار در کشور معتقد است؛ کمبود ۱۰۰ هزار نیروی انسانی در قسمت پرستاری به این معنا است که پرستارانی که هم اکنون در نظام بهداشتی کشور به عرضه خدمات می پردازند، می بایست جور کمبود نیروی انسانی حوزه پرستاری را به دوش کشند. نباید تصور کرد که فقط پرستاران، جور کمبود نیروی انسانی را به دوش می کشند، بلکه این مساله گریبانگیر مردم هم می شود و کاهش کیفیت خدمات درمانی را به جان می خرند. از طرفی هم روند کاهش پرستاران در سالهای قبل سبب شده که نسبت پرستار به تخت به مرز ۱.۱ برسد و هم اکنون، نسبت پرستار به تخت به یک یا ۰.۹ رسیده است.
سازمان نظام پرستاری معتقد می باشد که «کمبود پرستار» یک مشکل صنفی نیست، بلکه مشکل سیستم سلامت است و بزرگترین مشکل آن هم بشمار می رود. از سوی دیگر سیستم بهداشتی و درمانی برخی کشورها، اضافه کار را یک مبحث ناهنجار قلمداد می کنند و اضافه کار در سیستم سلامت را ممنوع اعلام نموده اند. هدف آنها از ممنوع اعلام کردن اضافه کار در سیستم سلامت اینست که افراد شاغل در سیستم سلامت از فرصت زمان کافی برای استراحت کردن برخوردار باشند تا خدمات را به خوبی عرضه دهند؛ این درحالیست که پرستاران به سبب کمبود نیرو مجبور به اضافه کاری های الزامی هستند؛ البته گفته می شود که کمبود نیروی بهداشتی و درمانی و همچون پرستاری معضلی جهانی است و تنها مختص ایران نیست.
ورود دولت چهاردهم و خبرهای خوش از پرداخت های پرستاری پرداخت های دیرهنگام و مطالبات چندین ماهه از دیگر مشکلات پرستاران بود و بنابر اظهارات رئیس کل سازمان پرستاری، متوسط میزان معوقات کارانه پرستاران حدود هفت ماه است؛ یعنی دانشگاه های علوم پزشکی کشور به صورت متوسط تا پایان فروردین ماه نسبت به پرداخت معوقات کارانه پرستاران اقدام نموده اند. همینطور متاسفانه، برخی دانشگاه های علوم پزشکی زمینه پرداخت کارانه وضعیت مناسبی ندارند و مطالبات پرستاران در این دانشگاه ها به بالای ۱۳ ماه می رسد. بررسی ها هم مبین اینست که متوسط مطالبات پرستاران در رابطه با اضافه کاری حدود ۲ تا ۳ ماه است که البته طلب ۲ تا ۳ ماهه پرستاران در حوزه اضافه کاری می تواند طبیعی قلمداد شود؛ چون که محاسبه اضافه کار پرستاران به زمان نیاز دارد.
در همین جهت دکتر محمدرضا ظفرقندی در خلال مدت حضورش در وزارت بهداشت چندین مرتبه اعلام نموده که از زمانی که وارد دولت شدیم پیگیر مطالبات پرستاران بودیم و چندین بار در جلسه هیئت دولت این بحث را با رئیس جمهور مطرح کردیم و ایشان هم به مبادی ذیربط برای انجام سریع تر مطالبات اصرار کرد.
وزیر بهداشت با اعلان اینکه مبالغ قبل توجهی در دو مرحله (مرحله اول ۷ همت و مرحله دوم ۲.۵ همت) برای پرداخت مطالبات معوقه پرستاران پرداخت شد، گفته است: خیلی از پرداخت های پرستاران ۸ تا ۹ ماه عقب مانده و به تاخیر افتاده بود، اما توانستیم معوقات را پرداخت نماییم و به صورت متوسط آنرا به اوایل سال ۱۴۰۳ رساندیم؛ یعنی از مهرماه ۱۴۰۲ این مطالبات اصلاح شده و زمان پرداختی به دانشگاه های علوم پزشکی به خرداد هم رسیده است.
اصلاح فرمول محاسبه اضافه کاری پرستاران ظفرقندی با یادآوری این که در مورد اصلاح فرمول و میزان اضافه کاری پرستاران جلسات فراوانی را با سازمان های اداری و استخدامی و برنامه و بودجه برگزار کردیم، هم گفته است: در این رابطه نتایج مثبتی حاصل شده و مبلغ اضافه کاری به زودی ابلاغ خواهد شد؛ با پیگیری های فراوان توانستیم میزان اضافه کاری پرستاران را طی فرمولی اصلاح نماییم و به میزان قابل توجهی افزایش دهیم.
سخن پایانی پرستاری در لیست مشاغل سخت قرار دارد و این درحالیست که به اذعان مسئولان سازمان نظام پرستاری دریافتی پرستاران در کشور نزدیک به حداقل دستمزد است و به سبب کمبود نیرو، آنها با فشار و استرس کاری زیاد و شیفت های طولانی مواجه هستند؛ موضوعی که شرایط کاری را برایشان سخت کرده است. در چنین شرایطی، سال هاست مطالبات جامعه پرستاری بخصوص اجرای صحیح قوانین حوزه پرستاری بارها وبارها و با صدای بلند اعلام شده است و بی شک بی توجهی به این مطالبات در وضعیت سخت کاری، یا اجرای نیم بند و محاسبات مبهم در اعمال قوانین مرتبط، نتیجه ای جز بی اعتمادی این جامعه ۲۵۰هزار نفره نخواهد داشت؛ بطوریکه به اذعان نجاتیان _ رئیس سازمان نظام پرستاری حدود ۱۵۰۰ نفر از شغل پرستاری در سال قبل خارج شده اند و این آمار وزارت بهداشت در رابطه با پرستاران بخش دولتی است و شامل حال پرستاران بخش خصوصی و دانش آموختگان این رشته که وارد چرخه خدمت نشده اند، نمی گردد. در مجموع شرایط شغلی پرستاری به نحوی است که خیلی از دانش آموختگان رشته پرستاری ترجیح می دهند بعد از گذراندن طرح وارد این شغل نشوند.
حالا هم با ورود دولت چهاردهم به مشکلات مزمن پرستاران و همچون شخص رئیس جمهور به عنوان فردی آشنا به مسایل سیستم سلامت و انجام اقداماتی در این مورد، بارقه امیدی را برای رفع دردهای تاریخی حوزه پرستاری کشور به وجود آورده است و در مورد مطالبات پرستاران و رفع دغدغه های آنها طی مدت فعالیت دولت جدید اتفاقات خوبی افتاده و امید است که باتوجه به عزم دولت و وزارت بهداشت، در روز پرستار سال جاری خبرهای خوشی بخصوص در حوزه پرداخت های پرستاری، اعداد و ارقام اضافه کاری ها، مجوزهای استخدامی و اجرای قوانین بر زمین مانده و... را شاهد باشیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب