از زنگ خطر برای ۳۰۰ مقصد گردشگری تا علل یک اقدام فوری برای ایران
به گزارش لذت سفر، دبیر کمیته ملی گردشگری سبز برنامه اقدام فوری گردشگری را شرح داد و اظهار داشت: باید در رویه گردشگری تغییراتی حاصل شود شرایط ما را مجبور به تدوین برنامه اقدام فوری در صنعت توریسم کشور می کند.
محمد جهانشاهی دبیر کمیته ملی طبیعت گردی و گردشگری سبز که اخیرا برای اولین بار برنامه اقدام فوری گردشگری ایران را تدوین کرد و توسط معاونت گردشگری به دفاتر زیرمجموعه آن ابلاغ گردید در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با اهمیت این برنامه و لزوم اجرایی شدن آن اظهار داشت: کشور به علت مسائل بین المللی و برخی سیاست های داخلی با مشکلات جدی در قسمت انرژی و آب کشور رو به روست.
به عنوان مثال تابستانی که گذشت بیشتر از ۳۵ مرتبه شاهد شکسته شدن رکورد مصرف برق در کشور بودیم و داده های هواشناسی نشان از گرمایش بیش از اندازه انتظار در کشور داشت. اگر این روند به همین ترتیب پیش رود در آینده ناترازی تولید خواهیم داشت؛ در واقع یک سوم برق مورد نیاز کشور قابل تأمین نخواهد بود. اتفاقی که می تواند کسب و کارهای صنعت توریسم کشور را با مشکلات جدی مواجه کند.
این کارشناس گردشگری بیان نمود: هر روز که می گذرد بیشتر گرفتار گرفتاری های چندگانه می شویم و آینده ای سخت تر را برای مدیریت منابع و برنامه ریزی در صنعت توریسم کشور رقم خواهد زد. ضروری است در گام نخست یک برنامه اقدام اضطراری تدوین شود تا روندهای موجود را با کمترین پیچیدگی و بدون درگیری با نظام بروکراسی اداری بسمت بهبود شاخصهای گردشگری پایدار سوق دهیم. این برنامه گام نخست و اضطراری است و اشاعه مفاهیم کلی توسعه پایدار گردشگری را در برنامه عملکردی و جاری معاونت گردشگری دنبال می کند که با عنایت به لزوم مبحث تدوین شده است.
حداقل ۹۰ درصد جریان سفر در کشور خارج از چارچوب استاندارد حداقلی و بدون توجه به اصول برنامه ریزی در صنعت توریسم انجام می شود
جهانشاهی بیان نمود: با اینکه سهم گردشگری انبوه یا «سفرهای چارچوب گریز» در کشور دقیقا قابل سنجش نیست اما در واقع با ارزیابی سفرهای سازماندهی شده و نظام مند در صنعت توریسم کشور و با نیم نگاهی به بعضی از آمارها همچون نسبت اقامت در هتل ها و فضاهای رسمی گردشگری به آمار کل سفرها، میتوان مدعی بود حداقل ۹۰ درصد جریان سفر در کشور خارج از چارچوب های استاندارد حداقلی و بدون توجه به اصول برنامه ریزی در صنعت توریسم صورت می گیرد.
این کارشناس گردشگری بیان نمود: نهاده اصلی الگوی توسعه پایدار گردشگری، برنامه ریزی، مدیریت، دانش و کاربرد آن است. این الگو نیازمند آگاهی ها و آمادگی های پایه ای است که عمده وزن آنرا سرمایه انسانی کارا تشکیل می دهد. این آگاهی از مسیرهای مختلف و به شکل سلبی و ایجابی رقم می خورد که ظرفیتهای معاونت گردشگری در قسمت های مختلف می تواند به خوبی و با سرعت مناسبی، روندهای موجود در برنامه ریزی و اجرا را تغییر دهد.
مجبور به تغییر رویه هستیم
جهانشاهی اعتقاد دارد که محکوم به تغییر رویه هستیم و این شرایط ما را مجبور به تدوین «برنامه اقدام فوری در صنعت گردشگری» کشور می کند. برنامه ای که بدون احتیاج به بروکراسی پیچیده، منابع مالی، مجوز خاص و … طراحی شود و صرفا در قالب فعالیتهای روزانه گنجانده و در مواردی هم که احتیاج به پیش زمینه دارد باید تلاش شود از کوتاه ترین مسیرها و به دور از بروکراسی اضافی انجام پذیرد.
وی در ادامه بیان نمود: نظریه گردشگری انبوه پایدار و بهره گیری از ظرفیتهای قانونی، دانش کارشناسی و بهبود گرایش ادراک عمومی نسبت به این مساله، مبنای شکل گیری این ایده و محورهای آن است. منظور از گردشگری انبوه پایدار، تداوم گردشگری انبوه و رها شده نیست بلکه در این نگرش تلاش می شود شاخصهای پایداری، در روند غالب و حاکم بر گردشگری کشور که انبوه و ناپایدار است از درون و با استفاده از ظرفیتهای موجود، رفته رفته تقویت شود.
گردشگری انبوه ناپایدار حاصل توسعه گردشگری در مقاصد و مناطقی است که فاقد رفتارهای سیستماتیک در ایجاد فرایندهای نظارت و کنترل هستند. بر مبنای مدلهای مدیریتی و برنامه ریزی، امکان سوق گردشگری انبوه ناپایدار بسمت گردشگری انبوه پایدار وجود دارد و در مراحل بعد با عنایت به شکل گیری فرایندها، میتوان جریان هایی بر مبنای الگوهای پایدارتر، متناسب با بوم و نظام های بومی کشور طراحی کرد. حالا می بایست با جدیت به دنبال تغییر وضعیت بسمت نتایج مطلوب و قریب الوقوع برای بیشتر مقاصد کشور باشیم.
یک زنگ خطر برای مقاصد گردشگری
جهانشاهی اظهار داشت: ارزیابی های میدانی در بیشتر از ۳۰۰ مقصد گردشگری کشور همچون روستاها، سواحل، جزایر و مناطق طبیعی بیابانی، جنگلی، دره ای و … به آسانی مظاهر این ناپایداری ها را نشان داده است. این شرایط زنگ خطری است که ضرورت افزایش آگاهی عمومی و ترویج رفتارهای مسئولانه را جدیت می بخشد تا رفته رفته توریست سبز بیشتری در کشور داشته باشیم بخصوص در مقاطعی که مردم ما تبدیل به توریست داخلی می شوند.
گردشگر سبز ذهنی آگاه و حساس تر نسبت به محیط پیرامون خود دارد. ضمن درک چالش ها و دغدغه های عمومی، تلاش می کند سهم خویش را در رفتارهای غیرمسئولانه نسبت به محیط های طبیعی، فرهنگی و اجتماعی کم کند. ما با یک دانشمند رو به رو نیستیم بلکه صرفا با یک فرد و یک شهروند حساس به مبحث رو به رو خواهیم بود که سفر می کند.
وی اضافه کرد: تغییر کاربری اراضی، زمین خواری، از بین رفتن ساختارهای معماری و تغییر الگوهای رفتاری، کاهش شاخصهای زیست پایدار را شدت بخشیده است. مساله ما امروز آگاهی لحظه ای مان نسبت به شرایط گردشگری می باشد که خود معلول نگرش ها، فرایندها و کنش های گذشته و حال است و علت وضع موجود و آینده خواهد بود.
وی اضافه کرد: متأسفانه از آنجائیکه برنامه مشخص و چند جانبه نگری در دست ما نیست و فاقد هر گونه مدل مفهومی جهت پیشبرد و ارزیابی صحیح روندهای گردشگری کشور هستیم، این امکان برای ما وجود ندارد تا نیروهای پیشران را نظام مند و ارتباط بین آنها را به درستی و در راه صحیح قرار دهیم همین می شود که حالا که جهان نسل ششم سازه و ساختمان تأسیسات گردشگری با رویکرد ساختمان های سبز و توجه به کربن صفر و بهینه سازی مصرف آب و انرژی را پشت سر گذاشته و وارد نسل هفتم و بهره گیری از دانش نوین و نانو تکنولوژی شده، بیشتر از ۳۵۰۰ پروژه در دست اجرای صنعت توریسم کشور، به طور عمده با نگاههای گذشته و نسل های دو و سه ساخت و ساز پیش می روند.
با توجه به شرایط اقلیمی کشور و آن چه عدم قطعیت ها را رقم می زند و آینده ای با حساسیت بالا را پیش روی ما قرار می دهد، این رفتار در زیرساخت های گردشگری کشور، رفتاری زاینده ناپایداری بیشتر و مولد چالش های جدی در نظام برنامه ریزی کشور خواهد بود. در این راستا و با درنظر گرفتن ملاحظات مختلف، سطح بروکراسی اداری و ساختارهای موجود، «برنامه اقدام فوری گردشگری» با تکیه بر ساختار معاونت گردشگری طرح شد.
اگر چه سعی شده این برنامه اقدام، در ساده ترین شکل تدوین شود اما در صورت عدم باور مجریان، ضمانت اجرایی لازم را نخواهد داشت
برنامه اقدام با تمرکز بر رفتارهای عملکردی معاونت گردشگری و با عنایت به ظرفیتهای و محدودیت های موجود در چارچوب برنامه ای کوتاه مدت و تاکتیکال (رویکردی)، بر مبنای وظایف بخش های مختلف معاونت عرضه می شود. حمایت مدیران ارشد و مشاوری، نقطه اتکا و تضمینی بر اجرای این اقدامات است.
جهانشاهی بیان نمود: با اینکه سعی شده این برنامه اقدام، در ساده ترین شکل تدوین شود و فاقد پیچیدگی های نظام برنامه ریزی سیستماتیک باشد اما در صورت عدم باور مجریان، ضمانت اجرایی لازم را نخواهد داشت و در نتیجه، روندهای فعلی با هزینه های بالا و بهره وری پایین ادامه خواهد یافت. شرایطی که در آینده علاوه بر تحمیل هزینه های سنگین به بهره برداران تأسیسات گردشگری، هزینه های مادی و معنوی سنگین تری بر مقاصد گردشگری کشور تحمیل می کند و سهم گردشگری در کاهش شاخصهای پایداری کشور همچنان تصاعدی خواهد بود.
منبع: لذت سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب